گویش مردم تربت جام
گویش مردم تربت جام
تربت جام یکی از شهر های واقع در خراسان رضوی است که در شمال شرقی این استان قرار دارد . فاصله این شهرستان با مرکز استان یعنی مشهد تقریبا ۱۶۰ کیلومتر است .
از جمله نام هایی که تربت جام در گذشته داشته است می‌توان به زام ، بوژگان ، بوزینگان ، جام ، بوزجان و تربت شیخ جام اشاره نمود .
بر اساس آخرین سرشماری که انجام شده است این شهرستان دارای ۹۵ هزار نفر جمعیت می باشد و مساحتی بالغ بر ۸۱۸۴ متر مربع دارد . نزدیک ترین شهر ها به تربت جام از سمت شمال ، فریمان و از سمت جنوب شهر تایباد می باشد .
لهجه مردم تربت جام یکی از مسائل مهمی است که امروزه رو به زوال می باشد .
از جمله مسائل دیگر فرهنگی که در این شهرستان رو به انحطاط است ، می توان به لباس محلی این شهرستان اشاره نمود که کمتر کسی در حال حاضر در شهرستان وجود دارد که با لباس محلی همیشه ظاهر شود .
همانگونه که گفته شد لهجه محلی مردم تربت جام ریشه در فرهنگ آنان دارد ، اگر چه در حال حاضر این لهجه زیاد نسبت به گذشته در میان مردم وجود ندارد اما کم و بیش می توان آن را در میان مردم قدیمی مشاهده نمود .
نکته جالبی که درباره لهجه محلی تربت جام می توان گفت این است که خوشبختانه این لهجه به سرنوشت تلخ لباس محلی دچار نشده است ، اما اگر همچنان پیش رود این شهرستان نیز همانند
بسیاری از شهرستان های دیگر در سراسر کشور لهجه خود را از دست خواهد داد .
گویش مردم
توجه داشته باشید که لهجه مردم تربت جام بر اساس گفته های برخی از کارشناسان از جمله با اصالت ترین گویش های کشور به شمار می آید ؛ ممکن است دلیل آن هم این باشد که این شهرستان با سایر لهجه ها زیاد در تعامل نبوده است .
شاید شما هم متوجه تغییراتی در لهجه مردم تربت جام طی چند سال اخیر شده باشید ؛
منظور از این صحبت این است که خانواده های زیادی به خاطر صحبت کردن متنوع با فرزندان خویش معمولاً به صورت اندک اندک لهجه محلی را کنار گذاشته و با لهجه ای فراتر از آن یعنی لهجه اصطلاحا تهرانی صحبت کرده اند .
از همین رو فرزندان بر اساس خواسته والدین مانند آن ها به لهجه تربت جام زیاد اهمیت قائل نشده اند . یکی از نکاتی که متاسفانه در میان مردم رایج شده این است که صحبت کردن با لهجه محلی شهر خود را نوعی کسر شأن می دانند .
اگرچه والدین آن ها با یکدیگر با لهجه صحبت می کنند اما این افراد با فرزندان خود با طرز دیگری سخن می گویند ؛ تا حدی که متاسفانه برای کودکان بسیاری لهجه تربت جامی ابزاری برای تمسخر و خنده درآمده است .
گویش و لباس محلی شهرستان تربت جام
وقتی صحبت از لباس محلی این شهرستان می کنیم در واقع این لباس در موسیقی و رقص محلی تربت جام خلاصه شده است .
جالب است بدانید لباس هایی که معمولاً برای عروسک های ملی دارا و سارا طراحی کرده اند در واقع پوشش های متنوعی را در بر دارد که تمامی آنها به استان های مخصوصی در سراسر کشور متعلق می باشد
همچون لباس کردی ، بختیاری ، بلوچی و … اما تنها لباسی که عنوان شهر را از آن خود کرده ، لباس تربت جامی است که با عنوان تربت جامی بر تن عروسک ملی دارا و سارا شده است .
بنابراین این مسئله نشان دهنده اصالت لباس است که در حال حاضر در میان مردم تربت جام محبوبیت خاصی ندارد و تا حدودی این لباس رو به زوال می باشد .
از دیدگاه جامعه شناسی موضوع انحطاط گویش محلی و همچنین لباس محلی یک شهر باید به صورت ریشه یابی عنوان شود ، که احتمالاً یکی از مهم ترین و بزرگترین دلیل آن تسلط زبان رسمی‌کشور یعنی لهجه و گویش پایتخت می باشد .
در حال حاضر رسانه ها یکی از موثرترین ابزار ارتباطی در میان عموم به حساب می آید ؛ زیرا مردم بسیاری از اوقات خود را با مشاهده فیلم های تلویزیونی و یا استفاده از گوشی های هوشمند سپری می کنند .
این مسئله باعث شده تاثیر زیادی در روند زندگی همچون نحوه پوشش و صحبت کردن در میان افراد داشته باشد .
بنابراین کودکی که ساعت های طولانی را به تماشای تلویزیون می پردازد همانگونه که قهرمانان کارتون ها ، سریال ها ، فیلم های سینمایی و حتی مجری ها صحبت می کنند خواسته یا ناخواسته این کودک از آنها تاثیر پذیرفته
و تلاش می کند مانند آنها صحبت کند . در نتیجه این یکی از تاثیرگذار ترین شیوه ها ، در از بین رفتن به گویش محلی شهر ها حساب می آید .
گویش مردم تربت جام
به همین دلیل طی چند سال اخیر صدا و سیما تلاش کرده تا یک شبکه استانی راه اندازی کند تا با استفاده از این شبکه از تسلط فرهنگ پایتخت و دیگر نقاط کشور تا حد زیادی بکاهد .
توجه داشته باشید یکی از مهم ترین مسائل در حفظ گویش محلی تاثیر خانواده ها بر کودکان می باشد
و در صورتی که آنان به نحوه گویش فرزندان خود توجه کافی داشته باشند و آن ها را به سمت گفتگوی محلی سوق دهند ، در نتیجه تا حد زیادی به حفظ گویش و پوشش محلی خویش کمک کرده اند .
حفظ گویش محلی
یکی از نکات دیگر که تاثیر زیادی در حفظ گویش محلی دارد می توان به یکی از فرهنگی ترین مکان ها در هر شهرستان یعنی مدارس اشاره نمود .
مدارس می تواند کودکان را در نحوه صحبت کردن به گویش محلی تشویق کنند تا از این طریق بتوانند به میراث فرهنگی شهرستان و حفظ آن کمک شایانی کرده باشند .
ممکن است برای شما هم اتفاق افتاده باشد با شرکت کنندگان در مراسم متنوع و برخی از جلسات افرادی وجود دارند که از صحبت کردن با لهجه محلی ابا دارند ، همین مسئله موجب از بین رفتن گویش محلی خواهد شد
اگر چه ممکن است زمان زیادی ببرند اما حتماً اتفاق خواهد افتاد .
ما به شما پیشنهاد می کنیم تا در حفظ گویش و پوشش محلی شهر خویش تاثیر بسزایی داشته باشید ، به همین منظور در خانه یا مکان های عمومی با لهجه صحبت کنید و دیگران را نیز به این امر تشویق کنید و هیچگاه از
صحبت کردن با گویش شیرین محلی شهر خویش خجالت نکشید ؛ چرا که این مسئله نشان از اصالت و فرهنگ و تمدن چندین ساله دارد که شما نیز در نگهداری آن سهیم شده اید ، پس بیاییم
برای حفظ و نگهداری فرهنگی غنی دست در دست هم تلاش کنیم .
جهت کسب اطلاعات جامع دراین خصوص به سایت فرهنگی و خبری تربت جام مراجعه نمایید .
